فقط چهار کشور در اروپا برنامه‌ی تابعیت از راه سرمایه‌گذاری دارند که عبارت‌اند از مالت، بلغارستان، مونته‌نگرو و قبرس (فعلاً متوقف). چند کشور برنامه‌های اقامت اروپا از راه سرمایه‌گذاری دارند که عبارت‌اند از یونان، ایسلند، پرتغال، اسپانیا و بریتانیا.
کشورهای منتخب اروپایی برنامه‌ی تابعیت از راه سرمایه‌گذاری دارند. بعضی از کشورها در اتحادیه‌ی اروپا عضوند و، بنابراین، دارندگان گذرنامه/پاسپورتهای این کشورها می‌توانند در ۲۷ کشور عضو اتحادیه‌ی اروپا زندگی، کار و تحصیل کنند. بعضی دیگر از این کشورهای دارای برنامه‌های تابعیت عضو پیمان شینگن هستند و خط‌مشی صدور ویزای مشترک دارند، و بعضی کشورها هم در هر دو گروه عضوند. برنامه‌های تابعیت از راه سرمایه‌گذاری اروپا ویژگی‌های متمایز مشترکی دارند که به شرح زیر است:
بعضی از کشورهای اروپایی، مثل مونته‌نگرو، دارای برنامه‌ی تابعیت از راه سرمایه‌گذاری عضو اتحادیه‌ی اروپا نیستند، ولی عضو پیمان شینگن هستند. منطقه‌ی شینگن شامل ۲۶ کشوری است که رسماً همه‌ی تشریفات کنترل مرزی را در مرزهای میان خود کنار گذاشته‌اند. این منطقه از منظر مسافرت‌های بین‌المللی عمدتاً قلمروی واحدی تلقی می‌شود و کشورهای عضو آن خط‌مشی ویزای مشترکی دارند. نام این منطقه از توافقنامهای گرفته شده است که در سال ۱۹۸۵ در شینگن لوکزامبورگ منعقد شد.
از میان همه‌ی کشورهای اروپایی دارای برنامه‌های تابعیت از راه سرمایه‌گذاری، بلغارستان و قبرس عضو پیمان شینگن نیستند.
اتحادیه‌ی اروپا (EU) اتحادیه‌ای سیاسی و اقتصادی متشکل از ۲۷ کشوری است که عمدتاً در اروپا قرار دارند. هدف خط‌مشی‌های اتحادیه‌های اروپا تضمین جابجایی آزاد مردم، کالاها، خدمات و سرمایه در بازار داخلی اتحادیه است. تابعیت اتحادیه‌ی اروپا و تابعیت اروپا با اجرایی‌شدن معاهدهی ماستریخت در ۱۹۹۳ موجودیت یافتند. کلیهی دارندگان تابعیت اتحادیه‌ی اروپا می‌توانند در ۲۷ کشور اتحادیه‌ی اروپا زندگی، کار و تحصیل کنند.
از میان کشورهای اروپایی دارای برنامه‌های تابعیت از راه سرمایه‌گذاری، مونته‌نگرو و مولداوی عضو اتحادیه‌ی اروپا نیستند، بلکه عضو پیمان شینگن هستند.
دارندگان گذرنامه‌ی اتحادیه‌ی اروپا، با داشتن امکان مسافرت بدون ویزا به ۱۶۰ کشور جهان، از بالاترین سطح آزادی جابجایی در میان همه‌ی گذرنامه‌های جهان برخوردارند.
گذرنامه‌ی اتحادیه‌ی اروپا را ۲۷ کشور عضو اتحادیه‌ی اروپا برای شهروندان‌شان صادر می‌کنند. توافقنامهی اتحادیه‌ی اروپا امکان جابجایی آزادانهی مردم، کالاها و پول را فراهم می‌کند و، بنابراین، شهروندان اتحادیه‌ی اروپا می‌توانند در ۲۷ کشور زندگی کنند.
کشورهای اتحادیه‌ی اروپا عبارت‌اند از: اتریش، بلژیک، بلغارستان، کرواسی، جمهوری قبرس، جمهوری چک، دانمارک، استونی، فنلاند، فرانسه، آلمان، یونان، مجارستان، ایرلند، ایتالیا، لتونی، لیتوانی، لوکزامبورگ، مالت، هلند، لهستان، پرتغال، رومانی، اسلواکی، اسلوونی، اسپانیا و سوئد. علاوه بر این، شهروندان اتحادیه‌ی اروپا می‌توانند آزادانه در سوئيس اقامت کنند.
دلایل مختلفی برای تحصیل در اتحادیه‌ی اروپا وجود دارد. اروپا قدیمی‌ترین و معتبرترین دانشگاه‌ها را در سطح جهانی دارد. تحصیل در اروپا به معنای افزایش فرصت‌های شبکه‌سازی بین‌المللی و پیشرفت شغلی، زندگی در شهرهایی که به تنوع فرهنگی شهره‌اند، کیفیت بالای زندگی و البته امکان تحصیل رایگان یا بسیار مقرون‌به‌صرفه در ۲۸ کشور متفاوت است.
طبق قوانین کنونی اتحادیه‌ی اروپا، شهروندان اتحادیه‌ی اروپا در زمان حضور در هرکدام از ۲۷ کشور عضو اتحادیه از خدمات درمانی دوجانبه بهره‌مند می‌شوند. تا زمانی که شهروندان اتحادیه در قلمروی اتحادیه باشند، این حقوق بدون توجه به وضعیت اقامت‌شان برقرار خواهد بود. بیشتر نظام‌های خدمات درمانی ملی اروپا برای شهروندان اتحادیه‌ی اروپا رایگان است.
برنامه‌های تابعیت از راه سرمایه‌گذاری اروپا مسیرهای مختلفی برای کسب تابعیت پیش پای‌تان می‌گذارند: سرمایه‌گذاری در املاک، کمک مالی کامل یا جزئی به صندوق‌های دولتی (اهدا)، سرمایه‌گذاری جزئی در اوراق قرضهی دولت یا راه‌اندازی کسب‌وکار
با داشتن مجوز اقامت از راه سرمایه‌گذاری، می‌توانید به‌صورت قانونی، ولی نه به‌عنوان شهروند، در کشور میزبان اقامت کنید. دارندگان اقامت از حق زندگی، کار، تحصیل و دسترسی به خدمات درمانی کشور میزبان بهره‌مندند.
کلیهی برنامه‌های اقامت اروپا (به جز بریتانیا) بخشی از منطقه‌ی شینگن محسوب می‌شوند و، بنابراین، با داشتن اقامت این کشورها می‌توانید بدون ویزا به ۲۶ کشور اروپایی عضو پیمان شینگن سفر کنید.
همه‌ی برنامه‌های اقامت از راه سرمایه‌گذاری به تابعیت اروپا منجر می‌شود، اما هرکدام شرایط خاص خودشان را دارند و بعضی انعطاف‌پذیرتر از بعضی دیگرند. بعد از چند سال و در صورت داشتن پاره‌ای شرایط خاص، از قبیل زندگی در آن کشور برای مدتی معین و یادگیری زبان آن کشور، امکان دریافت تابعیت وجود دارد.
برنامه‌های اقامت از راه سرمایه‌گذاری اروپا ویژگی‌های متمایز مشترکی دارند که به شرح زیر است:
